تاریخچه مد

تاریخچه مد و سیر تاریخ لباس در ایران
در موسسه مد فرشتگان مطالب مربوط به تاریخچه مد بصورت کاملا تخصصی آموزش داده میشود.
پدیده مد موضوعی است که بسیاری تصور می کنند تنها حربه ای است برای افزایش فروش. مفهوم مد اما تعبیری پیچیده است که با فهم آن کلید انبوهی از سوالات در دست ما خواهد بود. تصوری که امروزه ما از مد داریم تصوری است که رسانه های غربی از مد برای ما ساخته اند. مد تنها مد غربی نیست، اینگونه می توان بیان کرد که پیروی نکردن از مد هم نوعی مد است. ما بخواهیم یا نخواهیم در جریان یک مد شنا می کنیم.
مدل لباس در دوره قاجار
لباس در دوره رضاشاه دهه ۱۳۲۰
دهه ۲۰؛ لباس متحدالشکل
مدل لباس زمان شاه
مدل لباس در دوره محمدرضاه و پیش از انقلاب اسلامی
دهه ۵۰؛ تحول در مد ایرانی
شهرهای بزرگ به دلیل خصوصیات اجتماعی و اقتصادی و ارتباطات فرهنگی همیشه محل صدور مد و لباس به شهرهای کوچک و حتی روستاها بود. دو نیروی موثر در گسترش مد و مدگرایی، زنان و جوانان بودند؛ در دهه ۵۰ این دو نیروی موثر با تمام قوا به دنبال مد بودند، مد و لباس ایرانی در دهه ۵۰ تحت تاثیر دهه ۷۰ میلادی غرب، دچار یک تحول بزرگ شد. در دهه ۵۰، مجلات و ژورنال های غربی سهم عمده ای در مدگرایی جامعه به عهده داشتند، جریان رسمی نشریات وابسته به رژیم پهلوی ـ مثل زن روز، اطلاعات جوانان و… این موج را تقویت می کردند، از سوی دیگر گروه های پانک، هیپی ها، آرایش موی مخصوص بیتل ها، جوانان شهرنشین ایرانی را تحت تاثیر قرار داده بود.
مد دهه ۶۰ مد انقلابی
مد دهه ۱۳۶۰ شمسی و پس از انقلاب. این نوع مد را به جرات می توان مد انقلابی نامید.
لباس های ساده و توجه به باطن بیش از ظاهر خود سبب شد تا نوع خاصی از پوشش پس از انقلاب بوجود آید که می توان انرا مد انقلابی نامید.
مد در دهه  هفتاد
تحول دوباره مد ایرانی
مد در دهه ۸۰ در ایران
در دهه ۸۰ بدلیل وجود اینترنت و بازگشایی دریچه ی عظیمی از ارتباطات به روی جوانان مد شکلی غربی به خود گرفت و تحول نامنظم و گسترده ای ایجاد شد.
آشنایی با تاریخچه مد دنیا و بررسی برندهای روز دنیا و مقایسه آن ها با تولیدات ایرانی
اولین طراح مد تنها یک خیاط لباس زنانه نبود. قبل از تأسیس اولین خانه طراحی لباس در پاریس، خلق و ایجاد مد توسط افراد ناشناخته صورت می گرفت. موفقیت فراوان این افراد ناشناخته صورت می گرفت. موفقیت فراوان این افراد به علت ارائه خدمات فراوان در تولید لباس بود.
در این دوران بود که بیشتر خانه های طراحی لباس شروع به استخدام افراد هنرمندی کردند که طرح های مختلفی برای لباس ها نقش می زدند. [موسسه فرشتگان] اگر مشتریان از طرح راضی بودند، لباس را خریداری می کردند. بنابراین، سنت طراحی لباس به جای ارائه لباس دوخته شده و کامل به مشتریان به عنوان یک شاخه اقتصادی شروع به فعالیت کرد.

آغاز قرن بیستم

در اوایل قرن بیستم، بیشتر مدها از پاریس و گاهی از لندن سرچشمه می گرفتند. مجلات مد از سایر کشورها ویرایشگرانی را به نمایشگاه های مد پاریس ارسال می کردند. فروشگاه های بزرگ خریداران را به نمایشگاه های پاریس می فرستادند و از آنجا لباس هایی خریداری می کردند و طرح آن را کپی می کردند.
در اوایل قرن بیستم مجلات مد شروع به چاپ عکس های مختلف از طراحی لباس کردند. این مجلات در سراسر دنیا به خوبی فروش رفتند و مورد پسند عموم قرار گرفتند.

دهه ۱۹۰۰

لباس هایی که توسط زنان شیک پوش پوشیده می شد، همانند لباس هایی بود که در دوران رونق و شکوفایی Chales Worth رایج شده بودند. اما در اواخر قرن نوزدهم، افق های صنعت مد گسترده تر شد که شاید دلیل آن صنعتی شدن زندگی زنان بود. از آن به بعد زنان شیک پوش لباس های زیر و روی خود را بدون کمک دیگران بر تن می کردند.
مزون Redfern اولین خانه طراحی مد بود که برحسب درخواست زنان برای آنها لباس می دوخت. پیراهن های زیبا مهمترین بخش لباس های زنانه را تشکیل می دادند. پس از آن کلاه های خوب طراحی شده نیز تبدیل به یکی از بخش های مهم لباس زنانه شدند. کلاه های مد هم کوچک و هم نازک بودند و دقیقاً روی بالای سرقرار می گرفتند و با روبان، گل و حتی پربسته می شدند. چترهای آفتابی هنوز در این دوران به عنوان ابزار تزئینی به خصوص در تابستان مورد استفاده قرار می گرفتند.

دهه ۱۹۱۰

در سال های اولیه این دوران پیروی از مد کمی انعطاف پذیر شد. در پاریس اولین طراحان شروع به ترویج مد در سراسر جامعه کردند. مشتریان شلوارهای تنگ، کلاه و رنگ های مختلف و شاد کیمونو را وارد حرمسراها کردند. Paul Poiret اولین دست لباسی را طراحی کرد که زنان بدون نیاز به خدمتکار برتن کردند. انقلاب های هنر Deco این بار شروع شد و در بسیاری کشورهای آن زمان رواج یافت. کلاه های نمدین ساده، کلاه های بی لبه و پارچه های نازک و توری در دهه ۱۹۱۰ رایج شدند. شایان ذکر است که بگوییم برای اولین بار شوی لباس زنانه در این دوران راه اندازی شد.

دهه ۱۹۲۰

دوران میان دو جنگ جهانی دوران طلایی مد لباس های فرانسوی بود. ماشین ها جایگزین کالسکه ها شدند. شاهزاده ها و ملکه ها تاج های خود را کنار گذاشتند و از لباس هایی شبیه لباس هنرپیشگان فیلم ها استفاده کردند.
کمی بعد از جنگ جهانی اول، تغییرات اساسی در مد ایجاد شد. کلاه پوش های پف کرده جایگزین چترهای کوتاه شدند. زنان شروع به پوشیدن لباس هایی شبیه مردان کردند. اگرچه در آغاز در بعضی کشورها مدهای لباس برای هردو جنس به یک شیوه طراحی شده بود، اما تا سال ۱۹۲۵ با آغوش باز از مدهای جدید استفبال کردند. استفاده از سبک فرانسوی در این دوران میان زنان جوان بسیار رواج یافت. استفاده از کلاه های ورزشی در این دوران میان زنان و مردان رواج یافت.
پوشش مردان آمریکایی تقریباً به شکل غیررسمی درآمد که در واقع نشان دهنده ی طبع جوان و راحت پسند آنها بود. در قرن بیستم تقریباً هیچ کس از پوشش لباس ها به سبک جوانان اجتناب نمی کرد. پیراهن های قدیمی بلند جای خود را به پیراهن های کوتاه دادند. مردان از لباس های ورزشی استفاده می کردند مانند پیراهن های بافته و شلوارکوتاه که شلوار گلف نامیده می شد. دیگر استفاده از کت های دنباله دار رایج نبود.

دهه ۱۹۳۰

در دهه ی ۱۹۳۰ بسیاری طراحان با نقد طراحی های قدیمی، شروع به حفظ سبک های فمینیستی کردند. مد لباس های زنانه، از لباس های خشن مردانه تبدیل به لباس های مناسب زنانه شد. بالاتنه لباس ها با حاشیه از پایین تنه جدا شد و استفاده از لباس های شب تنگ در این دوران رواج یافت. بدن زنان شروع به تغییر شکل کرد، زنان شروع به لاغر شدن کردند. مد لباس های زنانه کم کم به شکلی در آمد که امروزه لباس ورزشی نامیده می شوند.

اواسط قرن بیستم

جنگ جهانی دوم باعث ایجاد تغییرات قراوان در صنعت مد شد. بعد از جنگ، پاریس تبدیل به مرکز جهانی مد شد. سبک های جدید جوان پسند در نیمه دوم قرن مد شدند. زمانی که نصب سیستم حرارت مرکزی در منزل ها رواج یافت، لباس ها نازک تر شدند و پارچه های نرم و نازک تر وارد بازار شدند.
در غرب، استفاده از سبک های سنتی میان افراد طبقات بالای جامعه و کارگران تقریباً ناعادلانه شد. اروپایی ها تمایل بیشتری به استفاده از لباس های ساده و ورزشی داشتند. آمریکایی ها گاهی از طراحی های لباس زنانه استفاده می کردند. هزینه تولید مواد اولیه لباس ها تقریباً کاهش یافت و فناوری های تولید لباس بسیار پیشرفته تر شدند.

دهه ۱۹۴۰

بیشتر مزون های لباس زنانه در پاریس طی جنگ جهانی دوم تأسیس شده اند. طبق برنامه های آموزش مجدد که توسط فرانسوی ها صورت گرفت، طراحی لباس تا نیوریوک گسترش یافت. برعکس افراد سبک گرا، آزادی خواهان از سبک های لباس زنان و مادران، عرضه سیاست داشتند. در آلمان نیز کمی از سبک های فرانسوی تبعیت شد.
طی دوران سخت جنگ جهانی، تعداد لباس ها و طراحی آنها کاهش یافت و لباس های شب ساده تر شدند و از پارچه هایی دوخته شدند که در همه جای دنیا یافت شدند. از سال ۱۹۴۰ به بعد، اجازه دوخت لباس با بیش از ۴ متر پارچه برای پیراهن داده نمی شد، و بلوزها تنها با یک متر پارچه دوخته می شدند.
در دهه ۱۹۴۰ شهر پاریس به آمریکایی ها اجازه داد تا طراحان منحصر به فردش استفاده نمایند. طی جنگ جهانی دوم لباس های شب به سادگی دوخته می شد و شبیه لباس کار مردان بود. در سال ۱۹۴۴ لباس های سبک ورزشی کم کم رواج یافتند.[موسسه فرشتگان] طراحی لباس زنانه با مارک کریستین دیور در فوریه ۱۹۴۷ آغاز شد. این کلکسیون لباس متشکل از لباس هایی با سینه های کوچک، نیم تنه های زیبا و دامن کامل بود که تمامی بدن را می پوشاند. پس از جنگ جهانی دوم مجدداً استفاده فراوان از پارچه برای دوخت لباس رواج یافت.

دهه ۱۹۵۰

دهه ۱۹۵۰ دهه ای برای بهبود وضعیت جامعه از نظر اقتصادی بود. مد در این سال ها بسیار پیشرفته تر از دهه های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ بود. بر خلاف این نظریه که زنان در این دوران حق کار، شرکت در انتخابات و رانندگی بودند و حقوق آنها باید از لباس هایی زیبا که با پارچه هایی گران دوخته شده بود با بازگشت مد به سال های پیشین، تعدادی از طراحی های قدیمی نیز مورد استفاده قرار گرفتند که در رسانه ها نیز رشد چشمگیری داشتند.

دهه ۱۹۶۰

تا دهه ۱۹۶۰، ایتالیا مرکز مد در جهان بود. به هر حال میان سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۹ انقلابی بنیادین در مد صورت گرفت. از دهه ۱۹۶۰ به بعد، تمایلات پیروی از مد یک جانبه نبود بلکه دارای انتخاب های متعددی بود. افراد جوان، دارای قدرت و فرهنگ بالا، اکنون از پوشش منحصر به فرد خود و با انتخاب خود استفاده می کردند. در این دوره مد لباس جوانان کاملاً مجزا از افراد مسن بود. در گذشته، عدم پیروی از مد بدن معنا بود که فرد پیر شده است، اما در دهه ی ۱۹۶۰ عدم پیروی از مد در واقع به معنی آزادی فردی بود.
زنان در دهه ۱۹۶۰ شروع به پوشیدن لباس هایی به سبک دخترانه و بچه گانه کردند، آنها دامن هایی کوتاه می پوشیدند که در واقع شبیه به لباس های دهه ۱۹۲۰ بود. در آغاز این دهه دامن ها تا روی غوزک پا بودند اما کم کم کوتاه تر و کوتاه تر شدند تا در سال ۱۹۶۵ به بالای زانو رسیدند.
در این دهه در پوشش مردان تغییر چندانی ایجاد نشد. مهمترین تغییر در پوشش مردان در دهه ۱۹۶۰ وزن پارچه هایی بود که در دوخت لباس مورد استفاده قرار می گرفت. استفاده از پارچه و شیوه تولید یک دست لباس کاملاً متفاوت با دوران قبلی بود. لباس ها به شیوه ای دوخته شدند که وضعیت ظاهری بدن به صورت کاملاً طبیعی نمایان می شد. رواج شلوارهای جین در این دهه باعث شد که مدل لباس مردان دچار تغییرات کلی شود. مردان جوان از پیراهن های منحصر به خود با رنگ های شاد و تی شرت های جوان پسندانه استفاده می کردند. در این دوره مردان چندان از کراوات استفاده نمی کردند.

دهه ۱۹۷۰

این دهه به دهه «احترام به سلایق شخصی» معروف است. بعضی از طراحان، این دهه را دهه بهترین سلیقه ها می دانند. شلوارهای جین در این دوران تقریباً پاره و نخ نما شدند. نقش و نگار کشیدن روی پارچه لباس ها به وفور دیده می شد. با ارائه قانون مدنی به سیاه پوستان در آمریکا، و بازتاب روح موسیقی سیاه پوستان در سراسر دنیا، پوششی مجزا به نام فرهنگ سیاه پوستی نیز به بازار آمد. جیمز بران دایانا رز و آنجلا داویز سبک های مختلف مو و لباس را مد روز کردند.
در این دهه نسل های جدیدی از لباس های مردان وارد بازار شدند که هدف آنها تغییر پوشش «سخت و ناراحت» گذشته بود. برای فروش لباس هایی که به تازگی مد می شدند، یک مرد جوان آنها را بر تن می کرد و به نمایش می گذاشت. در این دهه پوشاک مردان با تمامی سال های گذشته قرن بیستم متفاوت بود. در واقع پوشش مردان با تمامی سال های گذشته قرن بیستم متفاوت بود. در واقع پوشش مردان با مارک پیرکاردین متحول شد : پیراهن هایی با شانه هایی کوچک ـ آستین های تنگ ـ بدون کراوات ـ بدون جلیقه ـ یا پیراهن های روپوش. در مجالس تشریفاتی که کمتر رسمی بودند، مردان از لباس هایی که هم زنان و هم مردان می پوشیدند، استفاده می کردند.
در مواقع دیگر، طراحان از طرح های لباس رایج در دهه ۱۹۳۰ استفاده می کردند. لباس های با سبک قدیمی جای خود را به تی شرت هایی با رنگ های شاد و یقه های ۷ دادند. مردان برای پوشاندن گردن خود از گردن بند نیز استفاده می کردند.

اواخر قرن بیستم

در اواخر قرن بیستم، مد تبدیل به رسمی بی قید و شرط شد و تقریباً در تمام دنیا همه یکسان لباس برتن می کردند. سبک های غربی تقریباً در سراسر دنیا رواج داشتند. مواد مصنوعی مانند لایکرا، اسپاندکس و ویسکوز در بافت پارچه ها بسیار مورد استفاده قرار گرفت.

دهه ۱۹۸۰

در درهه ۱۹۸۰ مدها تقریباً به با شکوه ترین شکل ممکن خود رسیدند. صنعت مد در این دهه بسیار رونق داشت. شوهای لباس مرتباً از طریق رسانه ها تبلیغ و پخش می شدند و جای خاصی میان فرهنگ عامه مردم پیدا کردند. آراستن ظاهر در میان تمامی مردم و خصوصاً طبقه جوان جایگاه خاصی داشت. این که زنان و مردان چه موقع از مد سال مطلع شوند، نشان دهنده فعال بودن آنها بود. یک بار دیگر استفاده از پیراهن های بلند به عنوان لباس شب در این دهه رواج یافت.

دهه ۱۹۹۰

در دهه ۱۹۹۰ لباس ها تقریباً به سبک لباس بردگان و غلامان درآمد. ترس بی لباس ماندن کم کم جای خود را به ترس از پوشیدن بیش از اندازه لباس داد. مد در دهه ۱۹۹۰ تقریباً به یک استاندارد کلی رسید : کمی گرایی. برعکس تلاش های فراوانی که طراحان برای طراحی لباس های زیبا انجام دادند، در اواخر این دوران مد به سمت استفاده از لباس های زشت و ناهنجار رفت. رسانه ها تصاویر لباس های ناموزون را تبلیغ می کردند. فشارهای مالی این دوران نیز تأثیر به سزایی در استفاده از لباس های کوتاه و کم داشت.

دهه ۲۰۰۰

دهه ۲۰۰۰ در واقع دهه استفاده از مد به جای هنر می باشد. لباس های مرغوب و قدیمی دهه های ۶۰ و ۷۰ و ۸۰ تقریباً رواج یافتند و به کلکسیون طرح های طراحان بازگشتند. در سالهای اول دهه ۲۰۰۰ مد کمینه گرایی همچنان رواج داشت.
بعد از آن طراحان شروع به استفاده از طرح های رنگارنگ تر کردند. مارک های لباس مرغوب کم کم در بازار رواج یافتند و لباس های تنگ تر، موهای بلندتر برای زنان و مردان باب شد. موسیقی رپ نیز تأثیر فراوانی در مد لباس ها داشت.
برای بیشتر طراحان ، عوامل مالی بسیار حیاتی بود. بیشتر افراد جوان دریافتند که اکنون نباید با ارائه طرح و الگو برای لباس ها سرمایه خود را به خطر بیاندازند و بنابراین استقلال طلبی خود را محدود کردند.
در اواسط دهه ۲۰۰۰ لباس ها به سبک زنانه سوق داده شدند. به این معنا که استفاده از پیراهن زنانه دوباره مد شد. در تابستان ۲۰۰۷ طراحان شروع به تجربه پیراهن های شکل تونیک کردند. رنگ های روشن مد شدند و پوشش مردان تقریباً از اهمیت بیشتری نسبت به دهه ۱۹۹۰ برخوردار شد.
شهر میلان در ایتالیا در کنار پاریس، لندن، توکیو و نیویورک بهعنوان یکی از پایتختهای مد در جهان مطرح شدهاست. گرچه شهرهای بزرگ دیگری همچون روم و فلورانس نیز در زمینه مد فعال هستند اما میلان بهعنوان مهمترین شهر در صنعت مد و فشن در سطح ایتالیا شناخته شدهاست.

میلان تاریخ بلند بالایی در زمینه صنعت مد، لباس و پارچه دارد. در قرن نوزدهم، این شهر به یکی از قدرتمندترین شهرهای اقتصادی ایتالیا تبدیل شد. شهری که در زمینه صنعت و تجارت توانایی بالایی در ایتالیا ایجاد کرد. هرچند مد در میلان، از مد پاریس بسیار الهام گرفته بود و تاثیر دوخت و طراحی پاریسی که در آن زمان مطرحترین مرکز مد در دنیا بود را میتوان در آثار پایتخت مد ایتالیا دید، اما طراحی ساده و هوشیارانه طراحان این شهر که الهام گرفته از طبیعت زیبای ایتالیا بود، تفاوتهای شایانی بین مد در این دو شهر اروپایی ایجاد کرد. با شروع قرن بیستم و ظهور طراحان جدید در این شهر، مد و فشن رونق تازهای گرفت و توانست میلان را به عنوان یکی از پایتختهای مد در دنیا مطرح سازد. این پیشرفت را به سادگی میتوان در افزایش اهمیت مد میلان در صنعت جهانی مد و فشن دید. میلان در دهههای پایانی قرن بیستم به ویژه دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ به خوبی مشاهده کرد. رشدی که در دو دهه بعدی و تا شروع سال ۲۰۰۰ نیز ادامه پیدا کرد و این شهر را به عنوان یکی از چهار پایتخت مد جهان معرفی کرد. این شهرت میلان البته به دلیل صنعت لباس آماده (به انگلیسی: Ready-to-wear) چند برابر شده است. میلان تاثیر به سزایی در رشد این شاخه از صنعت مد داشت.

در سال ۲۰۰۹ شهر میلان به عنوان پایتخت مد دنیا از سوی موسسه Global Language Monitor شناخته شد. البته این شهر در سال ۲۰۱۰ پسرفت محسوسی در زمینه صنعت مد داشت به نحوی که از رده چهارم به رده ششم مهمترین شهر در صنعت مد کشاند. اما صنعتگران به سرعت دست به کار شدند و سال بعد از این پسرفت بزرگ، نام میلان را به عنوان یکی از چهار پایتخت مد بازگرداندند.